porozumieć się
  • kompromis i konsensus

    4.10.2022
    4.10.2022

    Chciałam dopytać o różnicę w pojęciach „kompromis” i „konsensus”, szczególnie w polityce. Czy można ich używać zamiennie? (w moim rozumieniu nie należy). A także, czy można wciąż mówić o konsensusie, jeśli doszło do niego na drodze obustronnych ustępstw (dla mnie to już kompromis)?

    Słownik PWN podaje, iż jest to «porozumienie osiągnięte w wyniku dyskusji i kompromisu». Zatem, czy żeby mówić o konsensusie, najpierw musi dojść do kompromisu? Zawsze uważałam to za dwa rozłączne zjawiska i pojęcia.

  • pytania retoryczne ponownie
    12.10.2014
    12.10.2014
    [Dalsza część wypowiedzi dot. pytań retorycznych – nie przyjęta przez nieugięty system]. Wydaje mi się, że w zdrowym zakresie wszystko jest dla ludzi – nawet emotikony. Czy nie stanowią również pewnej forma komunikacji, dzięki której możemy okazać np. nie wypowiedzianą słowami nutkę sympatii :)
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • różności ortograficzne
    11.04.2003
    11.04.2003
    Szanowni Państwo,
    chciałabym prosić o poradę w następujących kwestiach:
    1. Jak należy zapisywać – w przypisach i bibliografii – nazwy czasopism obcojęzycznych: czy według polskich zasad pisowni – wszystkie człony wielką literą?
    2. Nazwy traktatów: np. traktat w Mastricht – w publikacjach o Unii Europejskiej najczęściej spotykam zapis wielką literą.
    3. Pisownia umownych nazw odnoszących się do różnych wydarzeń historycznych, np.: okrągły stół, żelazna kurtyna czy Wiosna Ludów.
    Z góry dziękuję za odpowiedź
    Pozdrawiam
    Elżbieta Kossarzecka
  • Skrótowiec MWRiOP
    6.10.2016
    6.10.2016
    Bardzo proszę o rozstrzygnięcie, czy w pracy naukowej (dotyczy systemu kształcenia w dwudziestoleciu międzywojennym), w której bardzo często wspominam o Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, mogę stosować skrót Ministerstwo WRiOP, czy może powinno być wyłącznie MWRiOP.
    A co z ministrem? Jak skrócić wyrażenie Minister Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego? Czy mogłoby być po prostu Minister WRiOP, a może skoro WRiOP jest skrócone, to powinno być również Min.

  • Sowiecki a radziecki

    25.03.2021
    14.06.2018

    Szanowni Państwo,

    czy wiadomo, kiedy zaczęto używać staropolskiego słowa radziecki w znaczeniu rosyjskiego sowietskij zamiast kalki sowiecki? Jeśli się nie mylę, przed wojną nawet polscy komuniści mówili wyłącznie Sowiety i sowiecki.


    Z poważaniem,

    Łukasz

  • Arbitralny
    5.09.2018
    5.09.2018
    Słowo arbitralny definiowane jest jako ‘bezkompromisowy, narzucony bez możliwości sprzeciwu’; ma wydźwięk, zdaje się, negatywny.
    Często spotykam się z nim w pracach dotyczącej statystyki w znaczeniu ‘umowny, konwencyjny’, na przykład w odniesieniu do: wartości prawdopodobieństwa, parametru („Analiza danych […]” Zięby), progu, przedziału ufności (Google), tj. wartości liczbowych ogólnie przyjętych, ustanowionych na drodze porozumienia.
    Czy takie użycie należałoby uznać za element naukowego żargonu?
  • były
    5.05.2006
    5.05.2006
    Czy poprawne jest wyrażenie państwo byłego Układu Warszawskiego? Wątpliwości biorą się stąd, że zestawienia była żona (były mistrz, alkoholik, członek itp.) oznaczają osoby, które straciły jakąś cechę, ale wciąż istnieją. O zmarłym nikt nie powie były mąż, były papież. Podobnie nie istnieje nic, co można by nazwać byłym Układem Warszawskim (byłym ZSRR, byłą Jugosławią).
  • do Jasina czy Jasinia?
    23.06.2005
    23.06.2005
    Mieszkańcy wsi Jasin (koło Swarzędza, Wlkp.) używają w piśmie i w mowie formy w Jasiniu mimo braku zmiękczenia w nazwie wsi (Jasin, nie Jasiń). Wręcz poprawiają, jeśli ktoś powie w Jasinie. Wydaje mi się, że należy uznać formę w Jasiniu za obowiązującą na co dzień. Co jednak zrobić z oficjalnymi pismami i wypowiedziami? Czy ta wieś kiedyś mogła nosić nazwę Jasiń?
  • Gdzie dwóch Polaków, tam trzy zdania
    15.03.2011
    15.03.2011
    Szanowni Państwo!
    Zastanawia mnie pochodzenie przysłowia „Gdzie dwóch Polaków, tam trzy zdania”. Zastanawia mnie fakt, że w języku angielskim funkcjonuje podobny twór językowy, jednak odnoszący się do Żydów, nie Polaków. Zatem: skąd wzięło się to powiedzenie i jakie było jego oryginalne brzmienie?
  • Jak zacząć mail?
    15.11.2010
    15.11.2010
    Szanowna Poradnio,
    czy jest jakaś pośrednia forma powitania pomiędzy oficjalnym Dzień dobry a – właściwie poufałym – Cześć? Rozwiązaniem mogłoby być Witam, lecz to zakłada nierównowagę. Interesuje mnie zwłaszcza kontekst korespondencji mailowej (Internet wszak z założenia zbliża ludzi :) – czy można rozpocząć maila od Witam własnie zamiast sztywnym i niespotykanym właściwie w wirtualnym świecie Dzień dobry? Jeśli nie – czy jest jakaś alternatywa?
    Pozdrawiam,
    Edgar Filip Różycki
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego